Cây rau trai - Dayflower

Dayflower

Rau trai – Rau thài lài

Commelina communis L.

Commelinaceae

Đại cương :

Commelina l à một giống khoảng 170 loài thường được gọi là “ dayflowers ” lý do ở đặc tính đời sống ngắn ngủi của hoa. Ngoài ra còn có tên là “ widow’s tears ”, nhưng ít ai biết đến.

Việt Nam thường gọi tên “ rau trai ”. Đây là giống lớn nhất của họ Commelinaceae.

Chúng có đặc tính là hoa lưỡng trắc zygomorphes và những lá hoa gọi là “ mo ” bao quanh thân của hoa.

Những mo này thường chứa đầy những chất nhờn, mỗi mo có một hay hai chùm hoa dạng “ bò cạp ”, những chùm hoa bên trên hoặc một vệt dài hoặc mang 1 đến nhiều hoa đực, trục bên dưới gié có nhiều hoa.

Rau trai Commelina communis, có lẽ là một loài biết nhiều ở phương Tây, đây là một loài cỏ dại mọc khắp nơi ở Âu Châu và miền đông Bắc Mỹ. Một vài loài như Commelina benghalensis, được ăn như rau lá trong khu vực Đông Nam Á và Châu Phi.

Thực vật và môi trường :

Mô tả thực vật :

Rau trai Commelina communis là một cây sống lâu năm hay một năm có thể đến 0,8 m. Mọc rất khỏe và lan rất nhanh do sự nảy chồi trên thân và từ đó mọc rể tiếp xúc hoặc không tiếp với đất.

Cây thích môi trường cát pha trộn trung bình chất bùn và cần thiết môi trường phải thoáng và thoát nước. Cây rau trai thích môi trường acide, trung tính hay kiềm. Rau trai có thể phát triển trong bán bóng râm (ánh sáng rừng ) hoặc không có bóng râm. Ít đòi hỏi ẫm ướt hoặc khô.

Thân : Thân thảo, gần như không lông, cao 50 cm, bắt đầu phát triển rau trai mọc đứng, về sau với đặc tính thân yếu mập nước nên trở thành bò. Láng có lông mịn ở nơi đốt, thường có những rể ở mắt dù tiếp xúc với đất hay không

Lá : Lá hình xoan dài 3 đến 5 cm dài và 1 đến 2 cm ngang, mặt dưới có sáp, lông màu trắng ở mặt trên, bẹ cao có rìa lông ở miệng, mọc cách.

Phát hoa : Ít hoa ở chùm.

Hoa: Lưỡng tính, cơ quan đực và cái cùng nằm trên một hoa, 3 cánh hoa, kèm bởi lá hoa hình mo, 1,3 – 3 cm dài, mở ra bên trên và cũng kéo dài xuống mặt sau nơi bao lấy thân, thường thường màu lam với những gân màu xanh sẩm hơn, thân bẹ 6,6 cm dài trên 2 cánh hoa lớn hơn màu xanh, dưới cánh hoa nhỏ hơn và trắng, nhụy hoa 6 gồm 3 thụ và 3 bất thụ.

Trái : Viên nang, 2 phòng, 1 hay 2 hạt cho mỗi phòng.

Bộ phận sử dụng :

Toàn cây

Thành phận hóa học và dược chất :

Rau trai dayflower, Commelina communis L., chứa :

-1-désoxynojirimycine (DNJ)

- và (2R, 3R, 4R, 5R) 2,5-bis (hydroxyméthyl) -3,4-dihydroxypyrrolidine (DMDP),

- alpha-glucosidase chất ức chế mạnh inhibiteurs.

Dung dịch trích và bột của rau trai là những nguyên liệu thực phẩm quan trọng để dự phòng chống lại bệnh tiểu đường loại 2.

● 11 glycosides flavonoïdes , những chất chống oxy hóa antioxydants,

- isoquercitrine,

- isorhamnétine-3-O-rutinoside,

- isorhamnétine-3-O-bêta-D-glucoside,

- glucoluteolin,

- chrysoriol-7-O-bêta-D-glucoside,

- orientine,

- vitexine,

- isoorientin,

- isovitexine,

- swertisin,

- và flavocommelin,

đã được xác điịnh từ phần trên không của rau trai  Commelina communis .

Hoạt động chống oxy hóa được đo lường bởi thí nghiệm trong phòng thí nghiệm những 1,1-diphényl-2-picrylhydrazyl gốc tự do và chất tuyệt hảo oxy hóa nhặt rác gốc tự do.

 Những kết quả cho thấy rằng :

- glucoluteolin,

- orientine,

- isoorientin,

- và isoquercitrine là  có xu hướng chống oxy hóa trong cây rau trai.  

Hơn nữa, những chất :

- isoquercitrine,

- isorhamnetine-3-O-rutinoside,

- vitexine,

- và swertisin ức chế hoạt động của alpha-glucosidase của ruột ở chuột.

Theo sự điều tra hiện nay được biết :

Rau trai Á Châu có chứa ít nhất 6 hợp chất hoạt động :

Một trong số đó có chất p-hydroxycinnamique, cho thấy có hoạt động:

- kháng khuẩn,

Trong khi chất khác D-mannitol, có hiệu quả:

- chống ho.

● Rau trai Commelina communis cũng được sử dụng như một mô hình tổ chức trong sinh lý thực vật và sự phát triển của cây trong một mức độ hạn định, đặc biệt bởi mối quan hệ sinh lý học của những “ khí khổng ” và sinh học phát triển của những sắc tố pigmentation.

Ví dụ như sắc tố màu xanh dương của cánh hoa rau trai Á châu đã cho thấy bao gồm một phức tạp rất lớn của :

- 6 anthocyanines,

- 6 flavones,

- và 2 kết hợp giữa ion magenesium.

Chứng minh rằng những phức tạp của những siêu phân tử “ đồng sắc tố copigments ” và nhiều kim loại chélates để xác định cho ra màu của cánh hoa.

Các nghiên cứu trên cây rau trai giúp đở giải thích hệ thống tiếp nhận ánh sáng  trong những cây rau trai như để trả lời khí khổng với ánh sáng xanh đối với quang phổ ánh sáng đỏ, sự tiếp nhận acide abscissique và đóng vai trò truyền tín hiệu tế bào, bởi đặc biệt liên quan đến vai trò chất hóa học trong chức năng của khí khổng, vai trò của “ vanadate ” ( một hợp chất của Oxoanion và Vanadium thường thường độ oxy hóa cao ) trong sự ức chế của sự mở khí khổng, và cần thiết của calcium trong sự đóng khí khổng,

Sự sử dụng thông thường trong những nghiên cứu khí khổng là do những lá tạo ra những lớp tế bào biểu bì đặc biệt, những lớp tế bào này luôn luôn dày.

Đặc tính trị liệu :

Rau trai Commelina communis có những đặc tính sau :

Tính hàn, Vị hơi đắng, ngọt,

- kháng khuẩn antibactérien;

- làm se astringent;

- lọc máu dépurative;

- lợi tiểu Diurétique;

- hạ sốt fébrifuge.

- giải nhiệt,

- chống lại tác dụng độc hại.

- giải độc.

- chữa lành sưng.

Lá rau trai có đặc tính :

- lọc máu dépurative,

- lợi tiểu diurétique

- hạ sốt fébrifuge.

- và được sử dụng như dung dịch súc miệng để giảm đau cổ họng và nhiễm hầu hạch ( hạch 2 bên cổ họng ) amygdale .

Chủ trị :

- Nhiễm trùng cổ họng

- nhiễm trùng  đường hô hấp trên,

- cảm sốt rét,

- viêm thanh quản,

- viêm kết mạc.

- tiểu khó.

- nhiễm trùng đường tiểu,

- viêm thận với phù nề hay phù thũng,

- Cổ trướng ascite,

- bệnh lậu blennorragie.

- Carbuncle,

-  phun trào da éruption cutanées.

- rắn và côn trùng cắn,

- nhọt và áp xe.

Ứng dụng :

► Nấu sắc cây rau trai sấy khô được dùng để chữa :

- xuất huyết hémorragie,

- sốt,

- tiêu chảy ….

► Dung dịch ly trích của cây cho thấy rau trai có tính kháng khuẩn .

Ở Trung quốc, rau trai được dùng như một loại dược thảo với đặc tính :

- hạ sốt,

- chống viêm,

- và lợi tiểu.

- viêm họng,

- viêm hạch hầu hạch ( hạch 2 bên cổ họng, thường hay viêm sưng ) .

● Nấu sắc : Toàn bộ cây rau trai 30 – 60 g tươi, hay 15 – 30 g khô.

● hoặc với lượng thích hợp tươi nghiển nát để đắp bên ngoài.

Ở Trung Quốc và Ấn Độ, rau trai cũng được dùng ăn như légume cho người và thức ăn cho gia  cầm.